In 1965 en 1966 werd 45 Painfbat Oranje Gelderland uitgerust met de
YP 408. De Bcie (CC kap E. Stol) kreeg ze als eerste, daarna de Ccie (CC
kap F. Egter van Wissekerke en als laatste de Acie (CC kap H. Haak). De
Acie was toen schoolcie. Die kreeg dacht ik in juli/augustus 1966 de
YP’s. Die namen luitenant Martin Mol van de Acie met het pelotonskader
en met mijn persoon als commandant Verzorgingspeloton in ontvangst in
een mobilisatiecomplex in Baarle Hertog in Brabant.
Dat was een heel gedoe. De hele voertuiguitrusting moest worden geteld
en gecontroleerd. Aan de hand van 1 TH 9-310, het KL Voorschrift
Technische Handleiding Voertuig, Pantser, Wiel, 8 X 8, DAF YP-408.
Dat was nog niet alles. Denk aan de gereedschaps uitrusting, aan de
schijnwerper en de periscoop infrarood, denk aan de boordradio en.. en..
en.
De nieuwe YP’s vertoonden al gauw een vervelende kinderziekte: menige
oorspronkelijke begrenzingskabel die de wieluitslag moest beperken brak
al tijdens de eerste terrein ritten. Die kabels waren te dun. Er werden
dikkere kabels gemaakt en opgehaald uit Eindhoven. Bij de bataljons
onderhouds groep (BOG) werden die kabels vervangen. Ze hadden het er
maar druk mee.
Na binnenkomst van de YP’s werd er druk mee geoefend. Onder andere op de oefenterreinen van Beverlo-Leopoldsburg in België. Want de compagnieën moesten worden voorbereid op een periode van zes oefenweken op en rond Sennelager in Duitsland van 16 september tot 29 oktober 1966
Oefenperiode Sennelager
Tijdens de eerste week bereidde het 45e zich in Sennelager voor op de
grote Britse NATO oefening “Eternal Triangle”. In die eerste week vloog
in het bivak een jeep in de fik. Daarover later meer.
Oefening “Eternal Triangle” van 23 september tot 8 oktober 1966
In die eerste week in Sennelager werd het 45e op volle oorlogssterkte
gebracht met de Acie van 43 Painfbat uit Assen en met detachementen van
44 Painfbat. Verder kreeg het bataljon delen van 42 Herstelcie
(monteurs), 42 Gnkcie (hospikken) uit Assen en 42 Bevocie (voeding,
dieselolie en munitie) uit Nunspeet onder bevel. Dat alles voor deelname
aan de oefening “Eternal Triangle”. Het 45e deed mee aan deze massale
oefening van drie Britse- en Duitse pantserbrigades plus een Deens
bataljon. Buiten oefenterrein Sennelager werd geoefend in een gebied van
vijftig bij honderd kilometer west en oost van Warburg. Die plaats ligt
tussen Paderborn en Kassel.
Het hele bataljon heeft toen geleerd wat het begrip beweeglijke oorlogvoering wil zeggen: het slopend effect van rijden, lopen, vechten, niet eten, nauwelijks slaap en – op de kerkdiensten na – geen rust op zondag. Een zeldzaam reële oefening. In deze ‘free battle’ telde alleen de vijand en de opdracht. En niet het slootje of het hek of de suikerbieten. Al onze voertuigen waren voorzien van gele driehoeken. Voor het eerst. Dat was een Britse maatregel om de ‘oefenvijand’ te markeren. Die oefening was het begin van een jarenlange periode waarin de gele driehoek ook bij de Nederlandse troepen werd gebruikt door de oefenvijand. De zo bekende en veel gebruikte vijand driehoek.
Oefening “Drentse Ram”
Na Exercise “Eternal Triangle” (binnen het bataljon afgekort als ET,
uitgesproken als ie-tie) keerde het 45e terug naar het bivak in
Sennelager. De boel werd schoongemaakt en klaargezet voor week 4, 5 en 6
van die lange Sennelager periode. Want na een weekend van betrekkelijke
rust deed 45 Painfbat ook mee aan oefening “Drentse Ram”. Die oefening
werd geleid door de brigadecommandant en latere legendarische generaal
F.E. Meynderts.
Jeep in de fik
Direct in de eerste week, na de lange rit van Steenwijk naar Sennelager
moesten de voertuigen worden afgetankt met jerrycans vanaf de BOS Daf’s.
Majoor Messerschmidt was als stafofficier belast met de regeling van de
verzorging en bevoorrading. In een bataljons order had hij bepaald dat
jeepchauffeurs hun lege jerrycan te voet moesten omruilen bij de BOS
Daf. Het was warm weer. En die jeep chauffeurs moesten honderden meters
lopen met die can. Zo niet de chauffeur van majoor M. Die reed met zijn
Munga, een jeep van Duitse makelij met een tweetact motor, naar de BOS
Daf. Leverde zijn lege can in voor een volle. Zette die volle can achter
zijn chauffeursstoel. Bovenop de radio accu’s van die jeep, en hij reed
terug naar het bivak. Toen hij er bijna was…whammm. Jeep volledig in de
fik. Gelukkig zonder lichamelijk letsel.
Krentenbrood in blik
Tijdens oefening “Eternal Triangle” waren de vijf compagnieskeukens
centraal verzameld in de bataljons keukengroep. Op de tweede of derde
locatie stond die groep op een boerenerf in een dorpje ergens langs de
BS 64. Naast de keuken was een wei met daarin vier jonge schaapjes. Die
waren van de kinderen van de boer. De volgende dag waren de schaapjes
dood. De boer zei: dat is de schuld van jullie keuken. Er werd een
veearts geroepen. Die ontdekte de doods oorzaak: de magen van de
schaapjes zaten overvol krentebrood uit blik. Die gebeurtenis ging als
een lopend vuurtje door het bataljon. Een veelgehoorde reactie van de
jongens was: zie je wel, we wisten al lang dat dat spul uit de
gevechtsrantsoenen niet te vr…eten is.
Korte geschiedenis van oefenterrein Sennelager
In de Eerste- en in de Tweede Wereld Oorlog was kamp Sennelager een
Truppenübungsplatz voor de Duitse Wehrmacht. Op 5 mei 1945 kreeg de
21ste British Army Group Sennelager in gebruik. De Britten vonden
Sennelager eveneens een uitstekende locatie om eenheden te trainen.
Vanaf 1950 huurde de Koninklijke Landmacht jaarlijks gedurende een
aantal weken dit terrein van de Britten. Voor het oefenen in grote
verbanden waren de Nederlandse oefenterreinen te krap. Daarom week de KL
regelmatig uit naar het buitenland. Door de jaren heen hebben meerdere
landen en eenheden gebruik gemaakt van dit oefenterrein wat de
mogelijkheid biedt om de verschillende fasen van het gevecht realistisch
te beoefenen. Dit Sennelager terrein van 13.000 hectare is ruim vier
keer zo groot als het Infanterie Schietkamp Harskamp(3.000 hectare).
Vooral voor eenheden met gepantserde wielvoertuigen was Sennelager een
geschikt terrein. Alle Nederlandse (pantser) infanteriebataljons
oefenden daar meer dan dertig jaar. Zo ook 45 Painfbat. Een stukje
herinnering
