Suriname

Foto: Leo van Koppen 1974

- lees hier meer over de TRIS
- modificaties na 1972
- pantsermonument Ayoko

1972 Troepenmacht in Suriname krijgt vijf YP-408

Maart 1971. De generale staf van de KL komt tot de conclusie dat de 8 Otter pantserwagens welke in gebruik zijn bij de Troepenmacht in Suriname hooguit tot eind 1973 rijdend kunnen worden gehouden. Vervangen is noodzakelijk. De keuze valt op de DAF YP408.

Van de 750 gefabriceerde YP's 408 zijn er 617 stuks organiek bij de bataljons, staven en opleidingen ingedeeld. 56 stuks behoren tot de oorlogsreserves, 69 stuks tot de technische verwisseling- en revisievoorraad. Er bestaat dus een overschot van 8 stuks welke voor dit doel gebruikt kunnen worden.

Er wordt besloten tot de vorming van één tirailleurpeloton, één PWI-PC en drie PWI-GR plus één reserve. Totaal vijf YP's. Voor wat betreft de uitrusting/inrichting van de voertuigen worden de volgende keuzes gemaakt:

- De Browning .50 wordt als boordwapen gehandhaafd. De TRIS beschikte al over .50 mitrailleurs.
- Rookgranaatwerpers blijven gehandhaafd.
- Voorzieningen m.b.t. Carl Gustav en LAW anti-tankwapens worden overbodig geacht en verwijderd.
- Alle radiovoorzieningen, bekabeling en antennepotten worden verwijderd. Draagbare toestellen van het merk 'Stoner' worden de norm bij de TRIS. Montage daarvan kan op het radioplateau.
- De organieke periscopen, de dagoptiek, blijft gehandhaafd.
- Infrarood was bij de TRIS niet ingevoerd en dus ook niet op de YP's wenselijk. IR-koplampen, IR-rijperiscoop en de bijbehorende bekabeling worden verwijderd.

In januari 1972 worden vijf gepreserveerde YP's met KNSM motorschip LADON overgevaren vanuit Nederland. Kosten van het transport wordt begroot op fl. 26.650.-.

NB: Repatriëring van de Otters is te duur. Ze zullen ter plaatse worden verkocht of als schietdoelen worden gebruikt.

1972

De Nederlandse kentekens van deze vijf TRIS YP's:
KN 75-28 KN 75-32 KN 88-45 KN 88-46 en KN 88-48

"Het moet ergens in 1971 tot de legertop zijn doorgedrongen dat het zo niet langer kon; Suriname verdedigen met materieel uit de 2e wereldoorlog. Als we zouden worden aangevallen, dan konden we toch onmogelijk de vijand tegemoet rijden in onze Canadese GMC Otters uit 1943...
[ lees hier verder over de TRIS ]

1975 Suriname onafhankelijk
Bij het uitroepen van de onafhankelijkheid op 25 november 1975 worden de vijf TRIS YP's overgedragen aan de Surinaamse Krijgsmacht (SKM).

Nalevering van vier YP's
Tot de onthulling van het pantsermonument in Ayoko, met twee daarbij YP's in 2014, werd uitgegaan van in totaal vijf YP's in Suriname. Dat strookte uiteraard met het aantal van vijf TRIS YP's. Het buitenbeentje bij het monument op de Memre Boekoe kazerne was daarbij geteld. Twee YP's stonden grotendeels uitgebrand en gesloopt bij de technische dienst en twee YP's reden jaarlijks mee met de Onafhankelijkheidsdag (Srefidensi Dey) parade.

Feit is dat de laatstgenoemde vier YP's, gemakshalve aangeduid als Bofroe, Cobra en TD-wrakken [ van modificaties zijn voorzien ] die in Nederland ruimschoots na 1972 zijn toegepast, dus na de levering aan de TRIS. Bovendien blijkt de Bofroe een vrachtuitvoering en de Cobra een mortiertrekker, terwijl de TRIS YP's uit vier groepsvoertuigen en één PC uitvoering bestonden.

Het kan niet anders of het gaat hierbij om de tweede levering van vier stuks ergens tussen 1974 en 1980. (Eén bron spreekt van 3 YP's in 1980) Tegen die tijd reden er waarschijnlijk nog maar twee van de vijf TRIS YP's en was er dringend behoefte aan reserveonderdelen. Over deze extra levering en het transport daarvan is mij geen officiele documentatie bekend. In 1977 bijvoorbeeld, werden drie in NL gebouwde patrouilleboten, geschonken aan de Surinaamse Marine, overgevaren met KNSM Ms Breda. Met eenzelfde soort zeetransport zullen de vier YP's zijn meegelift.
Het ligt voor de hand dat deze YP's enkel voor de onderdelen naar Suriname zijn getransporteerd met het doel de ex-TRIS YP's daarmee weer operationeel te maken. Want met "1 pantserwagen kun je geen coup plegen." Lees hierover de berichtigeving van operatie Zwarte Tulp, over de Nederlandse betrokkenheid bij de staatsgreep. De vier blijken wel degelijk operationeel ingezet.

Berichtgeving omtrent de coup van 1980 en de betrokkenheid hierbij van kolonel Hans Valk. Zou dat de aanwezigheid van de extra YP's kunnen verklaren?

Pantsermonument voor de Ayoko kazerne. [ klik ]

Conclusie: negen YP's:
Suriname beschikte in totaal over 9 YP's, namelijk de vijf TRIS YP's plus vier nageleverden. Eén van die vier, een vrachtuitvoering met de naam 'Bofroe', reed nog in 2015.

 
KN 75-28 (nu op monument Ayoko)   KN 88-45 (nu op monument Ayoko)
     
  Van TRIS YP's nummer 4 en 5 ontbreekt vandaag de dag elk spoor, naar het schijnt verschroot bij O.P. Savanne. Ook is niet duidelijk welke KN kentekens bij de overgebleven exemplaren horen.
Kent nog onbekend, ex-TRIS (Memre Boekoe kazerne)    
     
 
Nageleverde 1, een PV-V, bekend als Bofroe. Tot voor kort enig nog rijdende YP (2015). Kenteken nog onbekend.   Nageleverde 2, mortiertrekker bekend als Cobra. Nu opgesteld bij Legermuseum Memre Boekoe. Kenteken nog onbekend.
     
 
Nageleverde 3. Kenteken en type nog onbekend   Nageleverde 4. Kenteken en type nog onbekend

Zes redelijk intacte YP's en één Urutu op het TD-terrein 1993 [ klik voor groot ] Vier hiervan zijn TRIS YP's. De 7e en 8e YP, de uitgebrande exemplaren op de foto's hierboven, stonden ook op Zuid. De 9e staat nog steeds bij de vlaggenmast op de Memre Boekoe Noord.
Foto HCRTT Soesterberg/H.G.L.M. Nitert. 


De staatsgreep van 25 februari 1980 en coupe 1982

Februari 1980, de TRIS 44, de KN 88-46 in de straten van Paramaribo tijdens de staatsgreep.

Bij het Theater Bellevue, Domineestraat hoek Keizerstraat Paramaribo.

De 75-28 TRIS 42 Paramaribo 14 april 1980.

De T43, KN 88-45 in de documentaire 'zonen van Suriname'.

DAF YP408 bij Fort Zeelandia 1982.

Bij de couppoging door Hawker en Rambocus, maart 1982 waren volgens de berichtgeving destijds zes YP-pantserwagens betrokkken. Twee aan de zijde van Rambocus, welke na een mislukte aanval op Fort Zeelandia richting het oosten reden, tot aan de pont over de Coppename rivier. Daar werd één YP in brand gestoken en de ander 'onklaar' gemaakt. Een van de twee zou bovendien 'geëxplodeerd' zijn. De groep Bouterse in fort Zeelandia zou de beschikking hebben over drie YP's, waarvan de voorzijde wit waren gemarkeerd, later aangevuld met een vierde, door Lachman overgedragen exemplaar. Over welke individuele YP's het hier ging is niet duidelijk. De geëxplodeerde YP van Rambocus zou het exemplaar bij de appèlplaats op de Memre Boekoe kazerne zijn.

Citaat: "Volgens de legende werd de tweestrijd Bouterse-Rambocus (maart 1982) uitgevochten met de twee tanks die het land rijk was en kwam heel Paramaribo toekijken hoe het zou aflopen."

Onafhankelijkheidsdag parade 25 november 1985. Behalve nieuwe Urutu's en Cascavel ook een ex-TRIS YP408. Bron: Makandra foto special. [Makandra's 5 jaar Revo fotoalbum.] Uitgave Nationaal Leger, Paramaribo 1985.

1986-1987
Ook in de strijd tussen het Nationaal Leger en het Jungecommando 1986-1987 werden de YP's ingezet. Een daarvan zou daarbij zijn vernietigd.

De 'Bofroe' te herkennen aan de korte uitlaat nabij Albina 1986


Meerdere publicaties spreken van negen DAF's YP-408 in Suriname.

De Stem - mei 1991.

www.army-guide.com

podermilitar.blogspot.nl

Yahoo forum

1986, Leidsch Dagblad, over de strijd tussen het Nationaal leger en het Jungle Commando.

April 2018 verscheen in het tijdschrift Transmobiel een artikel van de hand van Paul van der Valk getiteld Nederlands Defensiepersoneel in de Tropen. Hierin wordt gewag gemaakt van een YP408 bij vliegveld Zorg en Hoop. Waarschijnlijk gaat het dan om het militair terrein, munitie depot Zorg en Hoop aan de Doekhieweg en de YP zou dan de 'Bofroe' [ link ] kunnen zijn.

Tropic Thunder in Suriname.
Het in januari 2023 verschenen boek door auteur Sander Peeters over deze periode in de Surinaamse geschiedenis. [ lees meer ]

Commentaar, aanvullingen en/of weet je meer over dit onderwerp: info@dafyp408.nl

TERUG